آسیب شناسی اجرای خط مشی های زیست بوم نوآوری و فناوری در راستای توسعه سرمایه گذاری های استانی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی پژوهشکده توسعه و برنامه ریزی جهاد دانشگاهd، تبریز

2 گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تبریز

چکیده

عوامل بسیاری در اجرای موفق خط‌مشی‌های زیست‌بوم نوآوری و فناوری به‌عنوان اصلی‌ترین فرایند خط‌مشی‌گذاری، در توسعه سرمایه‌گذاری استانی تأثیرگذار است و توجه‌نکردن به آن چالش‌های گوناگونی برای توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های استانی ایجاد کرده است. هدف این پژوهش آسیب‌شناسی اجرای خط‌مشی‌های زیست‌بوم نوآوری و فناوری است تا مهم‌ترین موانع در راستای توسعه سرمایه‌گذاری‌های استانی شناسایی شود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر گردآوری داده‌ها کیفی و استفاده از شیوه تحلیل موضوعی است. روش نمونه‌گیری هدفمند با بیشترین گونه‌گونی تا رسیدن به اشباع نظری است. براساس یافته‌های پژوهش موانع اجرای خط‌مشی‌های زیست‌بوم نوآوری و فناوری عبارت است از: ماهیت خط‌مشی‌گذاری، موانع مشارکتی، مجریان ناکارامد، موانع محیطی، موانع پشتیبانی و پیاده‌سازی، ضعف در ارزیابی و نظارت، موانع سازمانی. مدیران و سیاست‌گذاران باید توجه داشته باشند که بهبود اجرای خط‌مشی‌های زیست‌بوم نوآوری و فناوری و رفع موانع و آسیب‌های آن و نیز افزایش اثربخشی و کارایی برنامه‌ها به توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری منجر می‌شود.

کلیدواژه‌ها


بیاتی، محمدعلی؛ صیادی، سعید؛ گیوکی، ابراهیم؛ سلاجقه، سنجر و نیک‌پور، امین (1400). شناسایی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در مجموعه معاونت نظارت بانک مرکزی با استفاده از روش فراترکیب. فصلنامه خط‌مشی‌گذاری عمومی در مدیریت، 12(3): 46 ـ 31.
پورکیانی، مسعود؛ سلاجقه، سنجر و زارع‌پور نصیرآبادی، فضل‌اله (1393). تبیین موانع اجرای خط‌مشی با استفاده از بحث متمرکز گروهی (مورد مطالعه: قانون مدیریت خدمات کشوری)، مدیریت سازمان‌های دولتی، 3(1): 24 ـ 7.
حیدری، رحمان؛ بهشتی‌فر، ملیکه و ضیاء‌الدینی، محمد (1402). شناسایی و اولویت‌بندی اقدامات کاهنده شکست اجرای خط‌مشی‌های سازمان راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای بر اساس تکنیک واکاوی حالات نقص و اثرات آن با به‌کارگیری روش AHP و TOPSIS فازی، فصلنامه جاده، 31(114): 108 ـ 91.
رنگریز، حسن؛ خیراندیش، مهدی و لطیفی جلیسه، سلیمه (1397). بررسی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی با استفاده از روش فراترکیب. فصلنامه سیاستگذاری عمومی، 4(1): 138 ـ 123.
زینی‌وند، رضا؛ باقرزاده، محمدرضا؛ قلی‌پور کنعانی، یوسف؛ متانی، مهرداد و عارف‌نژاد، محسن (1400). شناسایی موانع اجرای اثربخش خط‌مشی‌های وزارت آموزش و پرورش با استفاده از روش دلفی فازی، فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 10(3): 295 ـ 267.
سلیمانی، عباس؛ پورعزت، علی‌اصغر و اسماعیلی گیوی، محمدرضا (1399). شناسایی عوامل کلیدی تأثیرگذار در خط‌مشی‌های آینده سازمان تأمین اجتماعی ایران، آینده پژوهی ایران، 5(2): 172 ـ 147.
شاکری‌نژاد، محسن؛ اشعری، مرضیه؛ صلواتیان، سیاوش و فرخ‌نژاد، رضا (1401). موانع اجرای خط‌مشی‌های رسانه‌ای در صدا و سیما، مطالعات راهبردهای فرهنگی، 2(3): 76 ـ 55.
شریفی‌نیا، محمدمهدی؛ میرسپاسی، ناصر و فقیهی، ابوالحسن (1401). آسیب‌شناسی تدوین و پیاده‌سازی خط‌مشی‌های منابع پولی و تخصیص آن در نظام بانکی کشور، پژوهش‌های مدیریت عمومی، 15(58): 65 ـ 33.
ضابط‌پور کردی، حسین؛ امین بیدختی، علی‌اکبر؛ محمدرضایی، علی و صالحی عمران، ابراهیم (1398). شناسایی و اولویت‌بندی موانع و چالش‌های اجرای خط‌مشی‌های آموزش عالی در ایران، دوفصلنامه جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 6(13): 230 ـ 203.
ضرغام بروجنی، حمید و بذرافشان، مرتضی (1393). بررسی عوامل مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌های گردشگری جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه پژوهشگران دانشگاهی، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 3: 51 ـ 31.
علی‌آبادی، ابراهیم؛ عزیزی، محمد؛ عالم تبریز، اکبر و داوری، علی (1397). شناسایی موانع اجرای خط‌مشی‌های کارآفرینی و نوآوری در برنامه‌های توسعه جمهوری اسلامی ایران، نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(3): 132 ـ 95.
قلی‌پور، رحمت‌اله؛ دانایی‌فرد، حسن؛ زارعی متین، حسن؛ جندقی، غلامرضا و فلاح، محمدرضا (1390). ارائه مدلی برای اجرای خط‌مشی‌های صنعتی در استان قم، مدیریت فرهنگ سازمانی، شماره 9: 130 ـ 103.
کریمی طرارانی، محبوبه؛ شریف‌زاده، فتاح؛ سیدنقوی، میرعلی و حسین‌پور، داود (1397). الگوی خط‌مشی‌گذاری پارک‌های علم و فناوری در نظام نوآوری، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی، شماره 13: 54 ـ 40.
مجیدپور، مهدی و نامداریان، لیلا (1394). شناسایی موانع اجرای اسناد سیاست علم و فناوری کشور، فصلنامه مدیریت نوآوری، 4(4): 61 ـ 31.
مقدس‌پور، سعید؛ دانایی‌فرد، حسن و کردنائیچ، اسدالله (1392). واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط‌مشی‌های عمومی: مطالعه خط‌مشی‌های مالیاتی کشور، مدیریت فرهنگی سازمانی، شماره 11: 67 ـ 33.
Reference
Ajulor, O. V. (2018). The challenges of policy implementation in Africa and sustainable development goals. International Journal of Social Sciences, 3(3), 1497-1518.
Barbosa, M. C., Alam, K., & Mushtaq, S. (2016). Water policy implementation in the state of São Paulo, Brazil: Key challenges and opportunities. Environmental science & policy, 60, 11-18.
Crespi, G. A., & Maffioli, A. (2014). Design and evaluation of fiscal incentives for business innovation in Latin America: Lessons learned after 20 years of experimentation. Science, Technology and Innovation Policies for Development: The Latin American Experience, 225-253.
Du, C., &et al. (2014).Performance evaluation of the science and technology policy in Chongqing. Journal of Science and Technology Policy Management, Vol. 5, Iss 2 pp. 122-135.
Faissal Bassis, N., & Armellini, F. (2018). Systems of innovation and innovation ecosystems: a literature review in search of complementarities. Journal of Evolutionary Economics, 28(5), 1053-1080.
Granstrand, O., & Holgersson, M. (2020). Innovation ecosystems: A conceptual review and a new definition. Technovation, 90, 102098.
Huang, Y., Li, S., Xiang, X., Bu, Y., & Guo, Y. (2022). How can the combination of entrepreneurship policies activate regional innovation capability? A comparative study of Chinese provinces based on fsQCA. Journal of Innovation & Knowledge, 7(3), 100227.
Kuhlmann, S., Shapira, P., & Smits, R. (2010). Introduction. A systemic perspective: the innovation policy dance. In The theory and practice of innovation policy. Edward Elgar Publishing.
Kumar, P., Dass, M., & Kumar, S. (2015). From competitive advantage to nodal advantage: Ecosystem structure and the new five forces that affect prosperity. Business Horizons, 58(4), 469-481.
Mercan, B., & Goktas, D. (2011). Components of innovation ecosystems: a cross-country study. International research journal of finance and economics, 76(16), 102-112.
Moore, J. F. (1996). The Death of Competition. Leadership and Strategy in the Age of Business Ecosystems. NY, Harper Business.
Nordtømme, M. E., Bjerkan, K. Y., & Sund, A. B. (2015). Barriers to urban freight policy implementation: The case of urban consolidation center in Oslo. Transport Policy, 44, 179-186.
Oh, D. S., Phillips, F., Park, S., & Lee, E. (2016). Innovation ecosystems: A critical examination. Technovation, 54, 1-6.
Paunov, C., & Planes-Satorra, S. (2020). Science, technology and innovation in times of Covid-19 and policy responses. Preliminary overview in June 2020. Science, technology and innovation in times of Covid-19 and policy responses.
Richter, C. H., Xu, J., & Wilcox, B. A. (2015). Opportunities and challenges of the ecosystem approach. Futures, 67, 40-51.
Ridley, R. G. and Offiong, E. O. (2019), Five-Year Science, Technology and Innovation Plan of Action 2019-2024, Third Ordinary Session For The Specialized Technical Committee On  Education, Science And Technology (Stc-Est) 10th To 12th December 2019, Addis Ababa, Ethiopia, 1-118.
Ritala, P., & Almpanopoulou, A. (2017). In defense of ‘eco’in innovation ecosystem. Technovation, 60, 39-42.
Stephens, J. C., Peterson, T. R., & Wilson, E. J. (2013). Socio-political evaluation of energy deployment (SPEED): A framework applied to smart grid. UCLA L. Rev., 61, 1930.
Thorbecke, E. (2019). The History and Evolution of the Development Doctrine, 1950–2017. The Palgrave Handbook of Development Economics: Critical Reflections on Globalisation and Development, 61-108.
Tuckerman, L., Nelles, J., Walsh, K., & Vorley, T. (2023). Sustainable innovation policy: Examining the discourse of UK innovation policy. Environmental Science & Policy, 145, 286-297.
Valkokari, K., Seppänen, M., Mäntylä, M., & Jylhä-Ollila, S. (2017). Orchestrating innovation ecosystems: A qualitative analysis of ecosystem positioning strategies.
Wang, D., & Ap, J. (2013). Factors affecting tourism policy implementation: A conceptual framework and a case study in China. Tourism Management, 36, 221-233.
Wang, J., Ma, X., Zhao, Y., Zhao, J., & Heydari, M. (2022). Impact of scientific and technological innovation policies on innovation efficiency of high-technology industrial parks–a dual analysis with linear regression and qca. International Journal of Innovation Studies, 6(3), 169-182.
Yun, T. (2023). Review of science and technology innovation policies in major Innovative-Oriented countries in response to the COVID-19 pandemic. Biosafety and Health, 5(01), 8-13.