شناسایی چالش‌ها و راهبردهای حکمرانی بخش معدن و زمین‌شناسی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور

چکیده

وجود ظرفیت ‌های بالقوه معدنی و بستر زمین‌شناسی متنوع و منحصر به فرد، از موهبت‌های خدادادی است که نقش بسزایی در توسعه زیرساخت، عمران، شهرسازی و معدن و صنایع معدنی کشور ایفا می-کند، لذا بررسی و واکاوی چرخه حکمرانی در این حوزه امری ضروری و انکارناپذیر است. «امور حاکمیتی» مطابق با ماده(8) قانون مدیریت خدمات کشوری، موجب اقتدار و حاکمیت کشور شده و منافع آن بدون محدودیت شامل همه اقشار جامعه می‌شود و پر واضح است که فعالیت‌های اکتشافی و زمین‌شناسی مستثنی از این امر نخواهد بود. در این تحقیق، با بهره‌گیری از روش تحلیل داده‌بنیاد، با تبیین چالش‌های اساسی که چرخه حکمرانی معدن و علوم زمین را مختل کرده است و ارائه راهبردهای پیشنهادی درصدد هستیم ضرورت تحول در این بخش را مسجل انگاریم. بدینمنظور ضمن انجام مصاحبه‌های عمیق با هفت نفر از خبرگان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و کدگذاری و طبقه بندی متن مصاحبه‌ها، 18 مفهوم، 6 مقوله فرعی و در نهایت چالش‌های شناسایی شده در دو حوزه «منابع انسانی» و «منابع معدنی» دسته‌بندی شد. در ادامه با احصاء دو راهبرد کلیدی «استقرار حکمرانی مشارکتی» و « بازنگری در سیاستگذاری جذب و توانمندسازی نیروی انسانی مشاغل حاکمیتی» و پیش‌بینی پیامدهای حاصل از آن، مدل پیشنهادی حکمرانی زمین‌شناسی و شناسایی ذخایر معدنی در ایران ارائه شد. نتایج حاکی از این موضوع است که همکاری و تعامل موثر نهادهای متولی اکتشاف ذخایرمعدنی و زمین‌شناسی در دو بخش دولتی و خصوصی، افزایش بهره‌وری این فرآیند و به تبع آن رشد اقتصادی، افزایش سهم معدن در تولید ناخالص ملی و پایستگی زیرساخت‌های عمرانی، شهری و شریان‌های حیاتی کشور را دربرخواهد داشت.

کلیدواژه‌ها