ارزش‌های حاکم بر الگوی حکمرانی شهید رئیسی بر اساس بیانات امام خامنه‌ای(مدظله العالی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه حقوق و روابط بین الملل، دانشکده مدیریت و مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران.

چکیده

حکمرانی شامل تصمیم‌گیری، اجرای قوانین و پاسخگویی مسئولان در اداره کشور است و بر اساس ارزش‌ها و فرهنگ هر جامعه شکل می‌گیرد. در ایران، این فرایند تحت تأثیر تعالیم اسلامی و ارزش‌های دینی است و ارزش‌ها به‌عنوان قطب‌نما، تصمیم‌گیری و عملکرد مسئولان را هدایت می‌کند. شهید رئیسی با تجسم ارزش‌های اسلامی و انقلابی و تلاش جهادی در مدیریت اجرایی کشور، الگویی نوین در حکمرانی ارائه کرد. این پژوهش با هدف تبیین ارزش‌های حاکم بر الگوی حکمرانی شهید رئیسی مبتنی بر بیانات امام خامنه‌ای(مدظله العالی)، در پی پاسخ به این پرسش است که ارزش‌های بنیادین ناظر بر الگوی حکمرانی شهید رئیسی بر اساس بیانات امام خامنه‌ای(مدظله العالی) کدام است؟ این پژوهش از نظر ماهیت کیفی است. روش پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌ها  «تحلیل مضمون» است. براساس نتایج، 51 مضمون پایه، 23 مضمون سازمان‌دهنده و 15 مضمون فراگیر شناسایی شد. یافته‌ها حاکی است که ارزش‌های حاکم بر الگوی حکمرانی شهید رئیسی در سه بعد دسته‌بندی می‌شود: ارزش‌های معنوی و اخلاقی (ایمان و توکل بر خدا، ساده‌زیستی در سلوک شخصی، تواضع، صمیمیت و محبت، صداقت و راستگویی)، ارزش‌های انقلابی: (مرزبندی با دشمن، استکبارستیزی، برجسته‌کردن نام ایران، عزت‌مداری در سیاست خارجی و صراحت در اعلام مواضع انقلابی) و ارزش‌های تحول‌آفرین (تلاش‌گری و حرکت جهادی، خدمتگزاری، عدالت اجتماعی، باور به ظرفیت‌های داخلی و جوانگرایی در مجموعه اجرایی). این یافته‌ها نشان می‌دهد که الگوی حکمرانی شهید رئیسی، ترکیبی از معنویت، تعهد انقلابی و تلاش جهادی برای پیشرفت کشور است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


قرآن کریم.
اداره کل پژوهش و اسناد ریاست جمهوری (1403). گزارش خدمت، اقدامات شاخص دولت مردمی در طول سهسال خدمت، تهران: نشر جمهور ایران.
امام خامنه‌ای، سیدعلی. بیانات، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار امام خامنه‌ای(مد‌ظله‌العالی).
بهادری جهرمی، علی و کدخدامرادی، کمال (1403). شهید جمهور (شهید رئیسی در نگاه مقام معظم رهبری)، تهران: نشر جمهور ایران.
پدریان، مرتضی (1377). دفاع از ارزش‌ها در دیدگاه امام(ره)، مجموعه مقالات همایش اندیشه‌های دفاعی امام خمینی(ره)، جلد 2، تهران: انتشارات دفاع.
تاج‌بخش، غلامرضا (1404). مطالعه و تبیین مؤلفه‌های سبک زندگی شهید رئیسی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 14(56): 462ـ431.
جعفری، سیداصغر (1395). عوامل مؤثر در حفظ و توسعه ارزش‌ها مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 6(18): 97ـ77.
جعفری، سیداصغر (1396). راهبردهای امت اسلامی برای مقابله با نظام سلطه از دیدگاه امام خمینی(رحمه‌الله)، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 14(50): 162ـ141.
حسینی، منصور (1401). ضرورت‌های مرزبندی با دشمنان از نگاه قرآن، کیهان، 5 آذر 1401.
حیدری و خالقی (1398). بررسی اصول مملکت‌داری و حکومت در نهج‌‌البلاغه و سیاست‌نامه (با تکیه بر امور نظامی و جنگی)، فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی، 13(52): 392ـ365.
دانایی‌فرد، حسن (1399). سخن سردبیر: چارچوبی برای تحلیل کشورداری، پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، 10(3): 187ـ175.
رنجبر و شکوری (1397). تحلیل تطبیقی آیین کشورداری در شاهنامه و تِلِماک، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، 10(38): 30ـ1.
رهنمایی، سیداحمد (1386). درآمدی بر مبانی ارزش‌ها، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی(ره).
ساروخانی، باقر (1370). دائره‌المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان.
سعادتمند، فائزه (1403). رئیسی عزیز، تهران: حماسه یاران.
شارون، جوئل (1379)، ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
شفقت رودسری، آریا و تبرزد، محمد سعید (1400). ارائه الگوی حکمرانی متعالی اسلامی ـ ایرانی بر اساس اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مد ظله‌العالی)، فصلنامه حکمرانی متعالی، 2(1): 7-48.
طحان نظیف، هادی و خلیلی نژاد، سجاد (1404). دلالت‌پژوهی اصول حکمرانی خوب در قانون اساسی جمهوری اسلامی ‏ایران، مطالعات حقوق عمومی، 55(1): 206ـ177.
عابدی جعفری، حسن و همکاران (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2): 198ـ151.
عارفی، خلیل و فرزندی، عباسعلی (1403). انطباق مبانی حکمرانی رهبری با مبانی حکمرانی علوی، فصلنامه حکمرانی متعالی، 5(2): 37ـ9.
عالی، محمدباقر و همکاران (1403). تعریف حکمرانی (فراترکیبِ چیستی حکمرانی)، فصلنامه حکمرانی متعالی، 5(18). 89ـ63.
غفاری، مجتبی؛ سعیدی، علی و معلی، حمزه (1402). تحلیل مضمون راهبرد جهش تولید در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله العالی)، فصلنامه مطالعات راهبردی انقلاب اسلامی، 1(1): 190ـ 169.
قاضی‌زاده هاشمی، سید امیرحسین (1404). شهید رئیسی در تمام ابعاد زندگی ساده‌زیستی را حفظ کرد، برگرفته از خبرگزاری ایرنا به تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴.
گیدنز، آنتونی (1373)، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهرصبوری، تهر ان: نشر نی.
گندمی، امید و سواری، سعید (1403)، مدیر تراز آینده انقلاب اسلامی بر اساس سیره مدیریتی شهید رئیسی در منظومه بیانات مقام معظم رهبری، آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 5(3): 37ـ11.
متولیان، سیدعبدالله (1404)، شهید رئیسی نماد عدالت‌خواهی و امیدآفرینی، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی جوان آنلاین، تاریخ انتشار 31 اردیبهشت 1404.
مطیع، مهدی و آقادوستی، الهام (1400)، تتبع سیر تدریجی آموزه تواضع در قرآن با تکیه بر ترتیب نزول، تفسیر پژوهی، 8(15): 245ـ217.
معدنی، جواد و نجاری، رضا (1401)، واکاوی و تبیین مؤلفه‌های حکمرانی سالم اسلامی در پرتو ارزش‌های ناب انقلاب اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری، مدیریت اسلامی، 30(3): 148ـ115.
مطیعی، مرتضی (1404)، تواضع شهید رئیسی، خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار 2 خرداد 1404.
میرزاپوری ولوکلا، جابر و سپهر، محمدحسین (1403)، مفهوم‌شناسی و شاخص‌سازی انقلابی‌گری در چهارچوب گفتمان انقلاب اسلامی، پژوهش‌های گفتمان فرهنگی انقلاب اسلامی، 1(1): 216ـ184.
نیک‌گهر، عبدالحسین (1383)، مبانی جامعه‌شناسی، تهران: رایزن.
هاشمی، سید محمد (1374)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد اول، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
همراهی، نعمت‌اله و همکاران (1401)، جایگاه رویکرد سیاسی معنوی سرمایه اجتماعی در پیروزی‌های دوران دفاع مقدس، مطالعات دفاع مقدس، 8(41): 114ـ97.
Bevir, M. (2012). Governance: A very short introduction. Oxford University Press.
UN (1996). Governance, Participation and Partnerships. background papers prepared by the United Nations Department of Public Information for the United Nations Conference on Human Settlements, 3-14 June 1996, Istanbul. (Available at: http://www.un.org/cyberschoolbus/habitat/background/bg5.asp)
https://governanceschool.ir/fa/page/576.