بازمعماری حکمرانی شهری در رویارویی با جنگ ترکیبی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه امام صادق

2 عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی

3 دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات

چکیده

از مهم‌ترین تهدیداتی که بر ساختار حکمرانی شهری تأثیرگذار است، تهدیدات نوین در عرصه جنگ ترکیبی است؛ جایی که پدیدۀ شهر و زیست شهری در آن از جایگاه مهمی برخوردار است. جنگ ترکیبی شامل خلق اثری هم‌افزای حاصل از تنیدگی تهدیدات اقتصادی، نظامی، اجتماعی و رسانه‌ای است که سبب زمان زدودگی و فرسایش نظام حکمرانی شهری می‌شود و نقش آن را در مدار توسعه مورد ابهام قرار می‌دهد؛ لذا در طراحی حکمرانی شهری مطلوب، توجه به محیط‌ تهدیدات هیبریدی و چالش‌های آن از اهمیت زیادی برخوردار است. از چالش‌های مهم برنامه‌ریزی که جنگ ترکیبی در شهر ایجاد می‌کند وابستگی به اقتصاد هیدروکربنی در حکمرانی است که پیامدهایی در مسئلۀ حکمرانی شهر تهران به‌عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران داشته است. یکی دیگر از مهم‌ترین چالش‌های حکمرانی شهری در ایران کوتاه‌مدت بودن برنامه‌های توسعه‌ای و نبود رؤیاهای کاربردی به‌مثابه ابزار هماهنگ‌سازی سیاست‌گذاری است. از سوی دیگر غرب در جنگ ترکیبی علیه جمهوری اسلامی ایران در پی افق‌زدایی از جامعه و کوتاه‌مدت­کردن چرخه حکمرانی است؛ فرایندی که نیاز به بازمعماری نهاد حکمرانی را خاطرنشان می‌کند. این مقاله با رویکردی توصیفی و تحلیلی و با استفاده از روش کیفی و مطالعات کتابخانه‌ای در پی آن است تا راهکارهای ترکیبی برای رویارویی با این چالش‌ها و بلندمدت­سازی نظام حکمرانی در جهان آشوب‌ها را مورد بیان قرار دهد. یافته‌ها نشان می‌دهد بازطراحی نظام تخیل سیاستی و طراحی یک رؤیای مشخص و معتبر برای نظام حکمرانی در جهان آشوب‌ها می‌تواند به کامیابی کشور در محیط هیبریدی آشوب یاری برساند. در این راستا شهر را می‎‌توان به‌عنوان یکی از نقاط راهبردی در نظر گرفت؛  همچنین برای اصلاح نظام اقتصادی هیدروکربنی باید فرصت‌های شغلی به پهنه آبی جنوب کشور منتقل شود تا الگوی توسعه‌ای در برابر الگوی مطلوب غربی ارائه شود؛ فرایندی که با توزیع فرصت‌های شغلی به بهبود مسائل شهر کمک می‌کند و به‌مثابه عامل مهمی در ترسیم برنامه توسعه بلندمدت ایرانی مدنظر قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


قرآن کریم
نهج‌البلاغه
امام خمینی، روح الله (1383). صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
اتحاد، سیده شهناز؛ توکلی‌نیا، جمیله؛ رهنما، محمد رحیم (1402). فراتحلیلی بر شناخت رویکرد امنیت غذایی در چارچوب اصول حکمروایی خوب، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 11(1): 87 ـ 115.
اسماعیل‌زاده، حسن؛ همتی، مجتبی (۱۳۹۱). حکمروایی خوب راه چاره تحقق شهر خوب، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره ۲، (۲۸۸) ۱۱۵ ـ ۱۰۳.
باکیر، علی (2021). نافذة ابن خلدون علی السیاسة أغسطس.
برک پور، ناصر (۱۳۸۵). حکمروایی شهری و نظام اداره شهرها در ایران، مشهد: کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری.
جلالی، علی (1399). توسعه پایدار و استراتژی‌های مقاوم در برابر تهدیدات جهانی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
حسینی، فریده (1396). راهکارهای نوین در حکمرانی شهری: رؤیای ملی و چالش‌های توسعه، تهران: انتشارات نشر دانشگاهی.
دباغ، سروش؛ نفری، ندا (1388). تبیین مفهوم خوبی در حکمرانی خوب، مدیریت دولتی، 1(3): 18.
دهخدا، علی‌اکبر (1372). لغت نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
راجی، محمدهادی (1402). الگوی جنگ ترکیبی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران. رساله دکتری دانشگاه امام صادق(ع).
شاه‌محمدی، محمد (1403). نسبت حکمرانی و پایداری امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، حکمرانی متعالی، 4(2)، 47 ـ 74.
شریف‌زاده، فتاح؛ قلی‌پور، رحمت­اله (1382). حکمرانی خوب و نقش دولت، مدیریت فرهنگ سازمانی.
صالحی، مطهره؛ سالارزهی، حبیب‌الله؛  ایمانی، عبدالمجید (1401). بررسی اصول و دیدگاه‌های حکمرانی خوب شهری در راستای تحقق توسعه پایدار شهری. جغرافیا و روابط انسانی، 5(1), 237 ـ 254.
عسگری، محمود (1401). اصول و تدابیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در راستای نیل به حکمرانی امنیتی اسلامی، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی امنیتی، 11(43): 39 ـ 68.
عسگری، محمود؛ حسینی، حسین (1400). واکاوی حکمرانی امنیتی برای مقابله با ناآرامی‌ها در جمهوری اسلامی ایران، آفاق امنیت، 14(53): 227 ـ 254.
قاسمی، حمید (۱۳۹۲) شهرشناسی: مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قلی‌پور، رحمت اله (1384). تحلیل رابطه الگوی حکمرانی خوب و فساد اداری، مجله علمی مدیریت فرهنگ سازمانی.
میدری، احمد؛ خیرخواهان، جعفر (1383). حکمرانی خوب بنیان توسعه. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
ملکی، یوسف و مقدمی شهیدانی، سهراب (1403). تحلیل شاخص‌های حکمرانی متعالی اسلامی در مذاکرات قانون اساسی در مقایسه با حکمرانی مطلوب. حکمرانی متعالی، 5(3)، 83 ـ 104.
همایون کاتوزیان، محمدعلی (1392). دولت و جامعه در ایران. ترجمه حسن افشار، تهران: نشر مرکز.
Refrence
Arnstein, S. R. (1969). A Ladder of Citizen Participation. Journal of the American Institute of Planners.
Batty, M. (2013). The New Science of Cities. MIT Press.
Bovens, M. (2007). Analysing and Assessing Accountability: A Conceptual Framework. European Law Journal.
Brian Walker and David Salt (2016). Resilience Thinking: Sustaining Ecosystems and People in a Changing World.
Caliskan, M. (2019). Hybrid warfare through the lens of strategic theory. Defense & security analysis, 35(1), 40-58.
Definition of Hybrid [online]. (2021). Oxford University Press. Available at: https: //www.lexico.com/definition/Hybrid (Accessed: 1 Nov 2021).
Hoffman, F. G. (2009) (B). Hybrid warfare and challenges. National Defense Univ Washington DC Inst For National Strategic Studies
Harrison, P. (2007). Governance and Development in Urban Areas. Urban Studies Journal, 44(8), 1327–1351
Harvey, A. (1995). The City as a Living Organism. Oxford University Press
Harvey, D. (2008), The Right to the City. New Left Review
Huovinen, P. (2011). Hybrid warfare–Just a twist of compound warfare. Views on warfare from the United States Armed Forces perspective. Helsinki: National Defense University
Kaldor, M. (2006). New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era. Polity Press
Kaufman, D., Aart, K., & Massimo, M. (2009). Governance matters VIII: Governance indicators for 1996-2008.
Lefebvre, H. (1991). The Production of Space. Blackwell Publishing
Lynch, M. (2016). Hybrid Warfare: Fighting Complex Opponents from the Ancient World to the Present. Oxford University Press.
McCulloh, T. & Johnson, R. (2013). Hybrid warfare. Joint Special Operations Univ Macdill Afb Fl.
Mumford, L. (1961). The City in History: Its Origins, Its Transformations, and Its Prospects. Harcourt, Brace & World.
Pierre, J. (2019). Urban Governance in the 21st Century: Key Challenges and Opportunities. Springer
Pindják, P. (2014). Deterring hybrid warfare: a chance for NATO and the EU to work together. NATO Review, 18.
Reichborn-Kjennerud, E. & Cullen, P. (2016). What is hybrid warfare?. Norwegian Institute for International Affairs (NUPI).
Sennett, Richard. (1990). The Conscience of the Eye: The Design and Social Life of Cities. W. W. Norton & Compan
Wither, J. K. (2016). Making sense of hybrid warfare. Connections, 15(2), 73-87
Zuercher, C. (2014). Governance in Times of Crisis: The Role of Cities in Hybrid Warfare. Political Science Quarterly.
Fridman, O. (2016). «ГИБРИДНАЯ ВОЙНА» ПОНЯТИЙ. MGIMO Review of International Relations, 5(50), 79-85.