چارچوب نقش آفرینی سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبایی

2 پژوهشگر مرکز اقتصاد مقاومتی دانشکده مدیریت و برنامه ریزی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام

چکیده

مدیران دولتی و نیز صاحب‌نظران دریافته‌اند که دیگر رویکردهای سنتی به مدیریت جامعه و به‌کارگیری ساختارهای متمرکز و غیر منعطف پاسخگوی شرایط پیچیده امروزی نیست؛ از طرفی باوجوداینکه حکمرانی مطلوب از یک سری اصول و رویه‌های مشترک و جهانی تبعیت می‌کند که بستگی به محیط جغرافیایی یا مقطع زمانی خاصی ندارد اما همواره بخش قابل‌توجهی از اصول و رویه‌های حکمرانی، متأثر از ملاحظات محیطی بوده و وابسته به شرایط زمانی و مکانی خاص است. شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر حاضر، بلوغ مشارکت‌های سیاسی، اجتماعی مردمی و نیز مطالبه عمومی مدل‌های حکمرانی مشارکت‌جو، زمینه را برای ارائه مدل‌های حکمرانی متناسب با این اقتضائات فراهم نموده است . در همین راستا یکی از راهبردهای مهم تحول در حکمرانی، تمرکززدایی ساختاری و واگذاری امور به مردم شناسایی شد. یکی از ساختارها و به عبارتی بهتر نهادهای نقش‌آفرین در حکمرانی، تشکیلاتی به نام سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان است. این تشکیلات با توجه به اسناد رسمی، در راستای تحقق حکمرانی استانی دارای شرح وظایف و اختیارات و سوابق خدمات مختلف می‌باشد. این پژوهش در راستای تبیین شفاف‌تر حکمرانی استانی به تبیین نقش‌های سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها پرداخته است. در جهت نیل به این هدف از تحلیل مضمون اسناد منتشرشده و نظر خبرگان در گروه تمرکز بهره برده شده است. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که بر پایه اسناد موردمطالعه، 185 مضمون پایه، ۲۲ مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر تحت عناوین دیده‌بان، هادی، مجری و حامی برای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قابل‌تصور است.

کلیدواژه‌ها


آبیار، منصور و همکاران (1396). نقش حکومت‌های محلی در فرایند توسعه سیاسی مطالعه موردی، فصلنامه سیاست جهانی، 6 (1)، 193– 159.
احمدی، حسین و مالکی، فائزه (1394). سیاست‌گذاری در آموزش عالی با رویکرد حکمرانی خوب، انتشارات مشکوه دانش.
پناهی، اسماعیل؛ آرایی، وحید و جمشیدی، مینا (1400). الگوی حکمرانی توسعه اقتصادی (موردمطالعه: استان آذربایجان غربی)، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 27 (80).
رجبی، حاجیه و عرب، آسیه (1398). تأثیر حکمرانی خوب بر سلامت سازمانی با توجه به نقش میانجی رفتار سیاسی، چشم‌انداز مدیریت دولتی، 3(3).
سنجرانی، زهره (1396). تحلیل میزان تحقق الگوی مناسب حکمروایی خوب در مدیریت روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان زهک)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل.
صـفار، محمد (1396). حکمرانی محلی؛ چارچوب نهادی تطبیقی، مرکز پژوهش‌های مجلس شـورای اسلامی، شماره مسلسل 13763.
عالمیان، علی‌اکبر (1397). حکومت علوی؛ تبلور کارامدی، نشر فرهنگ پویا، 3 (12).
غفاری، مسعود و رستم­پور، محمد (1399). نسبت تمرکزگرایی و حکمرانی خوب در دولت‌های نهم و دهم، فصلنامه علمی، 11 (1)، 177 – 155.
فروغی ابری، علی‌اصغر و سهامی، فرهاد (1393). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر تمرکزگرایی در تاریخ معاصر ایران در دو مقطع انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی، فصلنامه ژرفاپژوه، 2 (2 و 3)، 146 – 116.
میرزاده کوه­شاهی، مهدی (1401). تحلیل چالش‌ها و مسائل امنیتی استان هرمزگان از منظر حکمرانی محلی، فصلنامه مطالعات راهبردی، 98.
Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A goodgovernance framework for urban management. Journal of Urban Management, 8(2), 225-236.
Escribano, G., Paredes-Gazquez, J., & San-Martín, E. (2020). The European Union and the good governance of energy resources: Practicing what it preaches?. Energy Policy, 147, 111884.
Foley, C. F., Goldsmith-Pinkham, P., Greenstein, J., & Zwick, E. (2018). Opting out of good governance. Journal of Empirical Finance, 46, 93-110. Gilbert Niyongabo, (2003). Trade openness policy, Quality of instituations and economic growth. University Auvergne Clermont,
Frrand, France. Hopper, T. (2017). Neopatrimonialism, good governance, corruption and accounting in Africa. Journal of Accounting in Emerging Economies.5. Omri, A., & Mabrouk, N. B. (2020). Good governance for sustainable development goals: Getting ahead of the pack or falling behind?. Environmental Impact Assessment Review, 83, 106388.