درختواره دانش حمکرانی برای مدیریت نظام آموزش و پرورش استان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی دانش و هیئت علمی دانشگاه تربیت پاسداری امام حسین (ع)

2 استادیار مدیریت راهبردی دانش، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

چکیده

با اوج یافتن نقش دانش در عرصه‌های مختلف، توجه به دانش حکمرانی نظام آموزش برای سیاست‌گذاری و مدیریت صحیح آن به عنوان بستری برای رشد و پیشرفت جوامع در عرصه‌های مختلف است. درختواره دانش حکمرانی نظام آموزش و پرورش استان یکی از راه ‏حل‏های مناسب برای سیاست‌گذاری کلان و راهبری صحیح در انتخاب مدیران آموزش و پرورش آن منطقه به شمار می‏آید. ترسیم دانش حمکرانی برای مدیریت نظام آموزش و پرورش استان، پارادایمی نوین و رویکردی سیستماتیک در حکمرانی نظام آموزش استان خواهد بود و می‌توان دیدگاه نوینی در نحوه مدیریت آن اعمال نماید. هدف اساسی این پژوهش استخراج و گروه‌بندی سرشاخه‌های اصلی دانش مورد نیاز حکمرانی برای مدیریت آموزش و پرورش استان از طریق روش کیفی فراترکیب است. جامعه و نمونه آماری این تحقیق تمام اسناد کتابخانه‌ای مرتبط با موضوع حکمرانی نظام آموزش در بازه زمانی 1988 تا 2022 است. تمام اسناد نمایه شده در Google Scholar با استفاده از نرم‌افزارهای Publish or Perish شناسایی شد که در نهایت 27 سند پلایش شده از 680 سند علمی و همچنین کدگذاری 221 کلید واژه اختصاصی از اسناد با نرم افزار MAXQDA Analytics Pro 2020 تحلیل شد. نتیجه این که درختواره دانش حکمرانی برای مدیریت نظام آموزشی استان را با نرم افزار iMindQ بر اساس تحلیل اسناد معتبر علمی در سه سطح اصلی دانش نهادینه سازی ارکان اندیشه‌ساز آموزش، دانش سیاست‌گذاری آموزش، دانش معماری‌ مولفه‌های حکمرانی نظام آموزش استان و هرکدام نیز به چندین سطح فرعی دیگر دسته‌بندی و ترسیم گردید.

کلیدواژه‌ها


احمدی، آمنه و همکاران (1399). تحلیلی بر صورت‌بندی اهداف در نظام آموزشی ایران، فصلنامه علمی- پژوهشی تعلیم و تربیت، ۳۶ (۴)، ۵۱.
اکبری، سارا؛ فیله‌کش، مریم و تقوی، سید محمدعلی(1395). تأملی در باب حکمرانی متعالی برای تحقق زندگی مطلوب در سیره امام علی(ع)، دوفصلنامه سیاسی، 8 (1).
امیرخانی، امیرحسین و حاجی­زاده صفار، محبوبه (1395). بررسی تأثیر زیرساخت های مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی در کارکنان معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، فصلنامه مرکزمطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی مشهد، 7 (1).
باقری مقدم، ناصر و احمدی، حسن (1379). آسیب­شناسی حکمرانی در نظام آموزش عالی ایران، نشریه سیاستگذاری عمومی، 4 (4)، 55-74.
باقری، بابک (1391). بررسی کارایی درونی آموزش ابتدایی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه آزاداسلامی دزفول.
بیک‌زاده، جعفر و قربانی، صابر(1396). حکمرانی‌خوب چیست؟ نشریه حسابداری- مدیریت و اقتصاد با رویکرد پویایی اقتصاد ملی، ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی.
جهانیان، خشایار، (1400). درخت (تکسونومی) دانش چیست؟
 https://inknowtex.ir/what-is-the-tree-of-knowledge
درویشی، محمدرسول؛ قایدی، محمدرضا؛ کشیشان‌سیرکی، گارینه و توحید‌فام, محمد (1399). سیاست­گذاری آموزش در ایران با توجه به نظریه حکمرانی خوب (مطالعه موردی: شاخص اعتماد عمومی)، نشریه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 45، 304–
رزقی ­شیرسوار، هادی و پیراینده، پانته­آ (1391). ارزیابی آموزش عالی کشور در فرایند جهانی شدن، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، 2 (5)، 14-1.
سبک‌رو، مهدی و همکاران (1400). تحلیل ساختار فکری مطالعات کارکنان دانشی بر اساس مقالات، مجله علم سنجی کاسپین، 8 (2)، 128- 116.
شریف‌زاده، فتاح و قلی­پور، رحمت‌اله (1382). حکمرانی خوب و نقش دولت، تهران: فصلنامه فرهنگ مدیریت.
صباغیان، علی (1398). الزامات وپیامدهای تحول حکمرانی آموزش عالی در اروپا، نشریه سیاستگذاری عمومی، 2، 247–
فراهانی، حسن (1388). مدیریت دانش و کارکردهای آن در سازمان­ها، ماهنامه معرفت، 18 (2 ).
فطانت‌فردحقیقی، میلاد، زین‌آبادی، حسن‌رضا؛ آراسته، حمیدرضا و نوه‌ابراهیم، عبدالرحیم (1400). طراحی الگوی حکمرانی مطلوب در نظام آموزش عالی، نشریه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 38، 346–
فطانت‌فردحقیقی، میلاد و همکاران (1400). طراحی الگوی حکمرانی مطلوب در نظام آموزش عالی، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 38، 346- 324.
قاضی‌زاده‌فرد، سید ضیاالدین؛ نادری‌خورشیدی، علیرضا؛ احمدوند، علی­محمد و جلالی‌کوتنایی، فیض­اله (1394). ارائه الگوی مدیریت راهبردی تربیت و آموزش در دانشگاه­های نیروهای مسلح کشور، علوم سیاسی، 49، 78–
موغلی، علیرضا (1387). نقش عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش در کسب مزیت رقابتی، پیک نور- علوم انسانی، 6 (1)، 106- 82.
مهری‌عالی، سعید (1394). اهمیت مدیریت آموزشی در اسلام. پوهنتون کابل.
مشاوران مهندسی نداک (1398). درخت دانش، فایل‌های آموزشی، https://nodak.ir.
یوسفی، هادی (1401). بررسی وضعیت حکمرانی آموزش عالی 10 کشور دنیا از نظر مولفه‌های ساختار اداری، تأمین مالی و ارزیابی و تضمین کیفیت و ارائه رویکردهای سیاستی، نشریه گزارش­های کارشناسی، 648–
Davis, R., & D’Lima, D. (2020). Building Capacity in Dissemination and Implementation Science: A Systematic Review of the Academic Literature On Teaching and Training Initiatives. Implementation Science, 15(1).
Https://Doi.Org/10.1186/S13012-020-01051-6.
Henriques, G. (2022). The Tree of Knowledge System. In: A New Synthesis for Solving the Problem of Psychology. Palgrave Studies in The Theory and History of Psychology. Palgrave Macmillan, Cham. Https://Doi.Org/10.1007/978-3-031-18493-2_6.
Imani, F., Eslami, G., & 3, R. B. (2022). The Effect of Perceived Ethical Leadership On Knowledge Hiding a Case Study On an Automobile Factory. Scientific Journal of Organizational Knowledge Management Investigating, 5(Knowledge Management), 143–180.
Luke, D. A., Baumann, A. A., Carothers, B. J., Landsverk, J., & Proctor, E. K. (2016). Forging A Link Between Mentoring and Collaboration: A New Training Model for Implementation Science. Implementation Science, 11(1). Https://Doi.Org/10.1186/S13012-016-0499-Y.
Padek, M., Colditz, G., Dobbins, M., Koscielniak, N., Proctor, E. K., Sales, A. E., & Brownson, R. C. (2015). Developing Educational Competencies for Dissemination and Implementation Research Training Programs: An Exploratory Analysis Using Card Sorts. Implementation Science, 10(1). Https://Doi.Org/10.1186/S13012-015-0304-3
United Nations Development Programme(UNDP) (1997), Governance for Sustainable Human Development, Presen‌ at:
Www.Undp-Pogar.Org /Publications/Governance/ Goodgov.Pdf.