حکمرانی حکیمانه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری مدیریت دولتی، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، قائمشهر، ایران

چکیده

حکمرانی یکی از چالش‌های اصلی حکومت‌ها و دولت‌ها در عصر تغییرات شتابنده، آشفتگی‌ها، پیچیدگی‌ها، و عدم-قطعیت‌ها است؛ به‌طوری‌که مفهوم حکمرانی خوب و سایر مفاهیم حکمرانی پاسخگوی چالش‌های جهانی‌سازی چپاول‌گرانه، نظام سرمایه‌داری شرکتی بین‌المللی، و تأمین نیازها و خواست‌های ملت‌ها و دولت‌های گوناگون نیست. این پژوهش می‌کوشد تا با تکیه بر مفهوم «حکمت»، مفهوم «حکمرانی حکیمانه» را به‌عنوان حکمرانی اثربخش ارائه نماید. در این پژوهش، از روش‌شناسی نظریه‌پردازی استفاده شد و ادبیات معاصر مربوط به اشکال گوناگون و مهم حکمرانی و اداره امور عمومی در مقالات و کتاب‌های مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. حکمرانی حکیمانه فراحکمرانی است و دارای ابعاد و ویژگی‌های متعددی است که به آن‌ها اشاره می‌شود: فراگیری، کنش-گرایی، دو یا چندجانبه‌گرایی، تعاملی و شبکه‌ای، بهره‌مندی از علم شهروندان، حکمت سیاسی و سیاست حکیمانه، حلقه کندوکاو حکمت، رهبری حکیمانه و توزیعی، تنوع و پیچیدگی، پذیرش فرهنگ تناقضات، اصول بنیادین عزت، حکمت، و مصلحت، اعتماد و احترام متقابل، پیگیری نفع عامه، حکومت‌پذیری، و تحقق جامعه و دنیای حکیمانه. حکمرانی حکیمانه ترکیبی از رویکردهای عقلانی، دینی، ارزشی، و اخلاقی به حکمرانی است، و متکی بر مفروضات حکیمانه‌ای در رابطه با جامعه، اقتصاد، فرهنگ، محیط‌زیست، و سیاست است که به شدت با یکدیگر مرتبط هستند. حکمرانی حکیمانه نظامی متنوع، یکپارچه، تعاملی، شبکه‌ای، مشارکتی، انطباقی، توانمند، خلاق، و نوآور از حکمرانی را ارائه می‌کند که نفع عامه و تأمین مطالبات عمومی را دنبال می‌کند و در نتیجه، حکومت‌پذیری را بهبود می‌بخشد. در پایان، بحث و پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آتی ارایه می‌شود.

کلیدواژه‌ها