تحلیلی بر نظام تمرکز اداری و نظام عدم تمرکز اداری در چارچوب فلسفه حکمرانی استانی (باتکیه بر واگذاری اختیارات فوق العاده در سطوح محلی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار، علوم سیاسی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

چکیده

شیوۀ اداره هر سرزمین و کشوری از موقعیت جغرافیایی و اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن کشور پیروی می‌کند. سبک مدیریت امور عمومی در چارچوب نظام اداری در سطوح ملی و محلی قابل اجرا است. در چارچوب حکمرانی مطلوب استانی باید صلاحیت تصمیم‌گیری دربارۀ امور عمومی محلی و منطقه‌ای به‌طور مستقل به مقامات استانی واگذار شود. این پژوهش بر این فرض است که اتخاذ تصمیمات استانی مبتنی بر تعامل متقابل با دولت مرکزی و دیگر سازمان‌های اجتماعی در سطح ملی و محلی در چارچوب نظام عدم تمرکز اداری، سازگاری و همکاری بیشتری دارد و عدم تمرکز همواره نوعی متضمن استقلال ازجمله استقلال اداری و آزادی عمل در حکمرانی استانی است. از این‌رو از لوازم و ابزار تحقق عدم تمرکز در چارچوب حکمرانی استانی می‌توان به تبیین شخصیت حقوقی، نظام انتخاب مدیران شایسته، اعطای استقلال عمل به مدیریت کلان و واگذاری اختیارات فوق‌العاده اشاره کرد. این پژوهش با بهره‌گیری از رویکرد استانی و مطالعات کتابخانه‌ای، داده‌های مورد نظر را فراهم کرده است و پس از تجزیه و تحلیل با استفاده از راهبرد توصیفی ـ تحلیلی به پژوهش می‌پردازد. 

کلیدواژه‌ها


اکبری، غضنفر (۱۳۸۶). سرمایه اجتماعی و حکمرانی شهری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال بیست و دوم، ش۱.
امام‌جمعه‌زاده، سیدجواد و همکاران (۱۳۹۵). الگوی حکمرانی خوب؛ جامعه همکار و دولت کارامد در مدیریت توسعه، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال ۱۲، ش ۳۶.
اصغری، رعنا و محسنی، سید جلال‌الدین (۱۳۹۳). نقش دولت در تحول نظام اداری کشور، مجله اقتصادی، سال چهاردهم، ش ۵ و ۶.
توکل‌نیا، جمیله و همکاران (۱۳۹۶). به‌سوی حکمرانی اجتماع محلی، کوششی در معرفی موضوعات و عرصه‌های کلیدی، فصلنامه آمایش محیط، ش۳.
رحمت‌الهی، حسین و همکاران (۱۳۹۴). نقش تمرکززدایی کامل در تحقق دولت محلی کارآمد، فصلنامه مدیریت شهری، دوره چهارم، ش ۳۹.
زرقانی، سید هادی و احمدی، ابراهیم (۱۳۹۶). حکمرانی خوب در دولت‌های محلی تمرکززدایی، فصلنامه دولت‌پژوهی، سال پنجم، ش۱۹.
زاهدی، شمس‌السادات و ابراهیم‌پور، حبیب (۱۳۹۱). حکمرانی مبتنی بر پایداری، تهران: انتشارات سمت.
زراعی، محمد حسین (۱۳۸۳). حکمرانی خوب، حاکمیت و حکومت در ایران، مجله تحقیقات حقوقی، ش ۴۰.
طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (۱۳۸۳). حقوق اداری، چ نهم، تهران: انتشارات سمت.
طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (۱۳۸۲). حقوق اساسی، چ دوم، تهران: نشر میزان.
قوام، عبدالعلی (۱۳۷۳). توسعه سیاسی و تحول اداری، چ دوم، تهران: نشر قوس.
قنبری رباطی، ثریا و فلاح، علی‌اکبر (۱۳۹۹). ماهیت شخصیت حقوقی در فقه و حقوق اسلامی، فصلنامه علمی پژوهش فقه و مبانی حقوق اسلام، سال ششم، ش۹.
مهدی بیگی، نجمه و همکاران (۱۳۹۸). توسعه ظرفیت اصلاح نظام اداری در پرتو سازمان هوشمند با رویکرد داده بنیاد، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع سازمانی، دوره ۹، ش ۳.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۳). حکمرانی محلی، چارچوب نهادی تطبیقی.
یزدانی زازرانی، محمدرضا (۱۳۹۱). بررسی رابطه مفهومی و تأثیر حکمرانی بر سیاست‌گذاری عمومی، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره نخست، ش۴.
Black, Henry, Black’s Law dictionary, law book, exchange, 1991.
Holzer, M (2003). Mastering public productivity improvement, New York, New Jersey, 639-349.
Lipset, Seymour Martin (1995), Encyclopedia of Democracy, c.2.v. London, Routledge.